20 de Abril 2021, 17H00
(Dr Rui Maria de Araújo, Kordenador Forsa-Tarefa ba Prevensaun no Mitigasaun Surtu Covid-19 iha Timor-Leste, CIGC-SS)
Ohin, loron 20 fulan Abril 2021, hodi Centro Integrado Gestão de Crises, Sala Situação (CIGC-SS) nia naran, hakarak hato’o ba jornalista, no ba públiku tomak, informasaun pur eskritu hanesan tuir mai:
I. DADUS JERAL BA TIMOR-LESTE TOMAK:
- Total kazu konfirmadu kumulativu (sura husi 21 Marsu 2020): 1452
- Kazu detetatu foun ne’ebé relata iha dia 20 Abril 2021: 84 (iha Dili 73, iha Munisipiu seluk 11).
- Husi total kazu detetadu foun ohin: mane 45, feto 39.
- Husi total kazu detetadu foun ohin: asintomátiku 76 (90%), sintomátiku 8
- Husi total kazu detetadu foun ohin, 45 (53,5%) maka deteta tamba halo teste ho razaun atu halo viajen/ka halo ona viajen ba Munispiu hafoin deteta pozitivu. Maski nune’e, sira ne’ebé rezultadu teste pozitivu, maioria sira nia hela fatin, iha duni cluster sira ne’ebé iha kazu detetadu
- Kazu rekuperadu ne’ebé ralata iha dia 20 de Abril 2021:
- Total kazu ativu ohin, dia 20 de Abril 2021:
- Husi horiseik mai ohin, hamutuk hotu Laboratóriu Nasionál Saúde halo 1089 testes PCR, ho detalles hanesan tuir mai:
- Vijilánsia sentinela:34.
- Rastreiu ba kontaktu (Contact tracing): 78.
- Rastreiu Aleatoriu (Random Screening): 378.
- Viajen sai husi serka sanitária Munisipiu Dili:545.
- Viajen internasionál: 54.
- Follow up iha quarentena: 0.
II. TABELA EVOLUSAUN SURTU COVID 19 IHA TIMOR-LESTE: HUSI 21 MARSU 2020 – 20 ABRIL 2021
(Tuir klasifikasaun transmissaun OMS nian)
Nº |
MUNISIPIU |
TOTAL KUMULATIVU KAZU
KONFIRMADU |
TOTAL KAZU FOUN IHA 24 ORAS IKUS |
TOTAL ÓBITU IHA 24 ORAS
IKUS |
TOTAL KUMULATIVU ÓBITU |
KLASIFIKASAUN TRANSMISSAUN |
1 | AILEU | 4 | 0 | 0 | 0 | Kazu esporádiku |
2 | AINARO | 15 | 0 | 0 | 0 | Kazu Esporáriku |
3 | BAUCAU | 43 | 3 | 0 | 0 | Kazu iha Cluster |
4 | BOBONARO | 14 | 3 | 0 | 0 | Kazu esporádiku |
5 | COVALIMA | 52 | 2 | 0 | 0 | Kazu iha Cluster |
6 | DILI | 1235 | 73 | 0 | 2 | Kazu iha Cluster |
7 | ERMERA | 40 | 0 | 0 | 0 | Kazu esporádiku |
8 | LAUTEM | 4 | 1 | 0 | 0 | Kazu esporádiku |
9 | LIQUIÇA | 9 | 0 | 0 | 0 | Kazu Esporádiku |
10 | MANATUTO | 5 | 0 | 0 | 0 | Kazu esporádiku |
11 | MANUFAHI | 13 | 0 | 0 | 0 | Kazu esporádiku |
12 | RAEOA | 5 | 0 | 0 | 0 | Kazu esporádiku |
13 | VIQUEQUE | 13 | 2 | 0 | 0 | Kazu iha Cluster |
TOTAL | 1452 | 84 | 0 | 2 |
III. EVOLUSAUN SURTU COVID-19 IHA MUNISIPIU SIRA HO REAEOA
Evolusaun surtu Covid-19 iha Munisipiu sira ho mós RAEOA, bele haree iha tabela no dadus jerál iha leten.
IV. INFORMASAUN ADISIONÁL
- Iha dia 20 de Abril de 20201, izolamentu Vera Cruz iha kazu detetadu nain 9. Iha área obstetrisia nain 4, medisina interna nain
- Sira nain 4 iha obstetrisia, kategoria moderadu Nain rua tu’ur-ahi ona, nain rua seidauk. Sira hotu nia kondisaun estável. Bebé nain 2 kaduak prematuru no sei uza inkubador. Bebé ida fali normal & estável.
- Sira nain 5 iha medisina interna, 1 grave, nain 4
- Kazu 1 grave nafatin uza ventilador & aimoruk balun tuir protokolu ne’ebé Timor-Leste
- Iha dia 19 de Abril de 2021, iha Munisipiu Covalima akontese insidente agresaun fizika husi ema ne’ebé detetadu pozitivu iha kuarentena, hasoru profisionál saúde Hanesan rezultadu, médiku responsável ba kuarentena iha Munsipiu Covalima kanek no tenki hetan atendimentu iha emergencia Hospital Referénsia Suai. CIGC-SS lamenta hahalok violentu ne’ebé hatudu husi sidadaun sira hasoru autoridade saúde. Nune’e mós, CIGC-SS lamenta insidente ne’ebé mosu iha dia 17 de Abril de 2021 iha fatin quarentena iha aeroportu Suai, wainhira sidadaun sira ne’ebé detetadu pozitivu lakohi koopera ho autoridade saúde, hodi lori ba izolamentu, nune’e mós sidadaun sira iha
fatin kuarentena hanesan ne’ebé la pozitivu oferese rezisténsia, no ikus-mai forsa no servisu seguransa sira tenki aplika forsa hodi impoin kumprimentu norma ho regra ne’ebé vigora iha prevensaun no mitigasaun ba surtu COVID-19. Autoridade administrativa, autoridade saúde, forsa no servisu seguransa iha Munisipiu Covalima foti ona medida atu prevene labele akontese tan iha futuru.
V. APELU
Ba populasaun iha Timor-Leste laran tomak, favor respeita nafatin regra prevensaun no ijiéne individual, ne’ebé Governu hatu’ur ona atu prevene moras Covid-19 da’et ba mai. Regra sira ne’e, hanesan ita hotu hatene ona, maka: (a) Uza mascara; (b) fase liman beibeik ho sabaun ka dezinfetante ruma; (c) evita kose liman ba matan, inus ho ibun; (d) wainhira kumprimenta malu, la presiza ka’er liman, bensa-liman, rei-malu ka haku’ak malu; (e) evita halibur malu barak; (f) hamri’ik ka tur do’ok husi ema seluk, mínimu metru ida ho balun.
-ninin no rohan-
RMA